k5

Witajcie, tym razem chciałbym Wam krótko opowiedzieć o jednej z najstarszych świątyń Warszawy, tak tą, którą mijamy często spacerując po ul. Świętojańskiej (od niej nazwa ulicy) na Starówce…

Otóż bazylika archikatedralna św. Jana Chrzciciela, której początki sięgają XIII wieku stanowi jedno z najważniejszych miejsc kultury i tradycji narodowej Polski. W jej murach wygłaszał kazania ksiądz Piotr Skarga, Władysław IV Waza zaprzysiągł swoje pacta conventa, tu odbywały się śluby, koronacje dwóch władców Polski, pogrzeby wielu osobistości oraz została zaprzysiężona Konstytucja 3 maja. Do dziś odbywają się w niej ważne uroczystości narodowe.

Obecna bryła bazyliki i jej elewacja frontowa są w dużej części rekonstrukcyjną fantazją. Nie ma ścisłego przekazu jak wyglądał fronton w średniowieczu. Wiadomo tylko, że w XVI wieku w zachodniej części ówczesnej kolegiaty wznosiła się potężna, blisko 60 metrowa wieża. W początkach XVII wieku ta staromiejska dominanta runęła. Później cała świątynia uległa licznym przeróbkom i przebudowom. Za czasów Władysława IV, architekt Jan Włoch przesłonił resztki gotyckiego frontonu barokową fasadą.

Natomiast w I połowie XIX wieku architekt Adam Idźkowski dokonał przebudowy wymagającej remontu archikatedry, zmieniając jej bryłę przez obniżenie dachu i wprowadzenie elewacji oraz szczytu w formie pseudogotyku angielskiego(!) i taką archikatedrę widzimy na przedwojennych zdjęciach. Oczywiście jej wygląd wywołał fale protestów, w końca był to styl obcy kulturowo i w ogóle…

Sami przyznacie, że katedra wyglądała jakby żywcem „wycięta” z Westminsteru :)

Świątynia została niemal całkowicie zniszczona przez Niemców w 1944. Zrekonstruowano ją w latach 1948–1956 wzorując się na planach pierwotnego kościoła z XIV wieku, według projektu odbudowy autorstwa Jana Zachwatowicza (tego od odbudowy Starówki). Powojenna fasada została zbudowana w tzw. gotyku nadwiślańskim i wzorowana była na fasadzie kościoła dominikanów św. ap. Piotra i Pawła w Chełmnie i kościele św. Stanisława, św. Doroty i św. Wacława we Wrocławiu.

Są tam m.in. pochowani: król Stanisław August Poniatowski, prezydent Gabriel Narutowicz, prezydent Ignacy Mościcki, premier Ignacy Jan Paderewski czy Henryk Sienkiewicz.

k3
« 3 z 5 »

Pierwsze dwa zdjęcia to przedwojenna neogotycka fasada, kolejne dwa to wnętrze sprzed wojny i obecnie. Ostatnie to obecny wygląd katedry. Jest różnica…