Autor: Tomasz Stachurski

Witajcie, tym razem chciałbym Wam krótko opowiedzieć o jednej z najstarszych świątyń Warszawy, tak tą, którą mijamy często spacerując po ul. Świętojańskiej (od niej nazwa ulicy) na Starówce… Otóż bazylika archikatedralna św. Jana Chrzciciela, której początki sięgają XIII wieku stanowi jedno z najważniejszych miejsc kultury i tradycji narodowej Polski. W jej murach wygłaszał kazania ksiądz Piotr Skarga, Władysław IV Waza zaprzysiągł swoje pacta conventa, tu odbywały się śluby, koronacje dwóch…

Witajcie, dziś kontynuacja historii zabudowy pałacowej Placu Saskiego, obecnie Piłsudskiego czyli właśnie Pałac Brühla, który był w bezpośrednim sąsiedztwie Pałacu Saskiego. Pałac, zbudowany dla Jerzego Ossolińskiego w latach 1639-42 został przebudowany przez Tylmana z Gameren pod koniec XVII wieku. W 1750 pałac został zakupiony przez Henryka Brühla – ministra Augusta II – stąd jego nazwa. Po kolejnych przebudowach w XVIII wieku w pałacu mieściły się kolejno: ambasada rosyjska, francuska, rezydencja…

Cześć, po krótkiej przerwie, chciałem Wam opowiedzieć jak najkrócej się da o jednym z najbardziej znanych symboli zburzonej Warszawy – Pałacu Saskim. Otóż pierwotnie na miejscu pałacu stał dwór Morsztyna, przebudowany po 1661, na barokowy pałac z czterema wieżami, następnie pałac został zakupiony w 1713 przez króla Augusta II, który rozpoczął jego przebudowę zakończoną w 1748. W 1724 do rezydencji wprowadził się dwór królewski, a przebudowany pałac stanowił jedno z…

Witajcie, tym razem przedstawiam budynek, który w pewnym sensie istniej do dziś, ale jakże w zmienionej formie. Większość z nas go kojarzy ale pewnie mało kto wie jak pięknym gmachem był przed wojną… Dom Towarzystwa Ubezpieczeniowego „Rosja” – bo o nim mowa to nieistniejąca obecnie kamienica, będąca wizytówką Marszałkowskiej (często pojawiająca się na przedwojennych zdjęciach ulicy). Teraz jest to budynek PKO, w górnej części zasłonięty reklamami tegoż banku. Budynek wzniesiono…

Witajcie, tym razem, tak jak zapowiadałem chciałem Wam zwrócić uwagę na kamienicę, która co prawda w odróżnieniu do wcześniejszych obiektów istnieje do dziś ale jest bardzo ciekawym przykładem architektury przedwojennej Warszawy. Kamienica Krasińskich, która powstała na miejscu wcześniejszego budynku także należącego do tego magnackiego rodu, miała pierwotnie pomieścić zbiory biblioteczne i artystyczne Krasińskich. Ostatecznie jednak zbiory umieszczono w budynku Biblioteki Ordynacji Krasińskich przy ul. Okólnik – a budynek przy pl….

Witajcie, przesuńmy się teraz na południe do okolic Placu Piłsudskiego, gdzie na rogu Placu Małachowskiego (d. Ewangelickiego) i ul. Królewskiej naprzeciwko „Zachęty” znajdował się Pałac Kronenberga. Pałac zaprojektowany przez berlińskiego architekta Fridricha Hitziga został wybudowany w latach 1868-71, a stanął na miejscu osiemnastowiecznej kamienicy Augusta Wilhelma Arndta. Jego fasada została ozdobiona dekoracjami rzeźbiarskimi przez Leonardo Marconiego, bratanka Henryka Marconiego – znanego warszawskiego architekta, do którego z pewnością jeszcze wrócę. Do…

Zgodnie z zapowiedzią, tym razem chciałby przedstawić Wam Kamienicę Granzowa (czyta się z niemiecka przez c), która stała dokładnie na miejscu budynku Saski Crescent, a która była jedną z najwspanialszych pałacowych czynszówek przedwojennej Warszawy. Zaprojektowania przez Witolda Lanciego (tak, tego od przebudowy Giełdy obok), została wybudowana w latach 1879-80 dla Kazimierza Granzowa – był to warszawski przedsiębiorca budowlany pochodzenia niemieckiego, założyciel Zakładów Cegielnianych Kazimierza Granzowa SA w Kawęczynie, wierny Kościoła…

Tym razem przesuńmy się trochę na północ do ulicy Królewskiej… Tu na miejscu skweru przed „Saski Point’em” i w części samego biurowca w latach 1819-23 wybudowano budynek wg projektu Jakuba Kubickiego, który miał się później stać siedzibą Warszawskiej Giełdy. Budynek początkowo przeznaczony na ujeżdżalnię w czasach, gdy w Ogrodzie Saskim zażywano jazdy konnej, stanął w miejscu rozebranej w 1772 Operalni Saskiej. Co ciekawe owa wcześniejsza „Operalnia” dała początek Teatrowi Narodowemu…